Daha önce marka sadakatinin de demek olduğundan bahsetmiştik. Peki markalar müşterilerinde bu sadakat duygunu nasıl geliştiriyorlar? Bunu inceleyerek belki işletmelerimize ya da markamıza sadık müşteriler oluşturma hakkında bir kaç fikir edinebiliriz.

Müşteri Tipleri

Satın alma sürecinde muhakkak markalandırma çalışmaları büyük rol oynuyor. Tüketiciyi öncelikle satın almaya davet etme konusunda firmaların markalandırmaya ayırdıkları bütçe ve zaman fark oluşturmakta. İlk satın almadan sonra da tüketiciyi satın almaya devam ettirme konusunda aynı şey etkili. Markalandırma ve tüketici ritüelleri bir markayı müşterisine tutundurabilir. Bir müşteri ve marka karşı karşıya geldiğinde müşteriler aynı markaya verdikleri tepkiler açısından bir kaç gruba ayrılıyor. Bu tüketici guruplarını bir cep telefonu markası üzerinden örneklendirelim. Markamız da Apple olsun.

 

Fiyat Hassas Alıcı:

Bu alıcıda markayla ilgili bir sadakat yok. Bizim örnek olarak seçtiğimiz Apple marka bir telefon bu tüketici açısından sadece bir seçenek. Muhtemelen ürünün fiyat ve özelliklerini inceleyip kıyaslayacak ve böyle karar verecektir.

Alışık Alıcı:

Bu alıcı telefon ihtiyacı duyduğu anda bizim örnek ürünümüz olan Apple'a gelecektir. Fiyat konusuna takılıyordur muhtemelen ama alışkanlıklarını değişme zahmetine katlanmıyordur.

Memnun Alıcı:

Bu alıcı her ne kadar fiyat konusunu inceliyor olsa bile Apple kullanıyor. Bundan memnun. Bir ürünü satın almadan önce muhtemelen fiyatın düşmesini, kampanya ya da promosyon yapılmasını bekliyordur.

Adanmış Alıcı:

İşte bu her markanın, her işletmenin hayal ettiği alıcı. Bu alıcının bir fiyat hassasiyeti yok! Siz ürün üretin yeter. Örneğimiz üzerinden gidersek; bu alıcı şu an Iphone 7'i bekliyor. Hem de elindeki 6s Plus'ın sorunsuz çalıyor olmasına rağmen. Bu alıcı sizin ürünlerinizi herkese tavsiye ediyor, konu açıldığında sizi işletmenizi ve hizmetlerinizi övüyor.

Örnek Siz Olun!

Siz de bir işletme ya da marka sahibiyseniz, kendi müşteri kitlenizi bir gözden geçirin. Bir loknta ya da bir resoranınız varsa düşünün, işletmenize sıkça gelen, misafirlerini getiren birileri var mı? Bir inşaat firması, bir kuaför, bir pastahane, özel bir hastahane fark etmez. Her işletme kendine sadık müşteriler oluşturabilir. Peki nasıl?

Marka Sadakati Nasıl Oluşturulur?

Tasarımın inovasyonu getirir. İnovasyon ise markanızı ve markanızın yarattığı duyguyu güçlendirir. Güçlü markalar daha hızlı bir şekilde sadık müşteriler kazanırlar. Bu da karlarını arttıracaktır. Önemli olan bu döngüyü devam ettirebilmektedir.

Psikoloji ve Marka Sadakati

Burada iş biraz psikolojiye giriyor. Mümkün olduğunca basitleştirmeye çalışacağım. İnsanın ihtiyaçları bir hiyerarşi ya da bir önem sıralaması içindedir. En temel ihtiyaçlarından daha hafif ihtiyaçlarına göre uzar bu sıralama. Aşağıda görselden dünyaca kabul görmüş ihtiyaçlar hiyerarşisini (Maslow Teorisi)  inceleyebilirsiniz.

Artık bu teori eleştiriliyor. Çünkü insanlar bir üst düzey ihtiyaçları da yapay olarak hissediyorlar. Ya da o seviyedi ihtiyaçların karşılanması ile yapay olarak sınıf atlıyorlar. Bizim burada markalama, bir marka oluşturma ya da marka sadakati geliştirme çalışmalarında en üst sınıfa, piramidin en üstüne, yani kendini gerçekleştirmek isteyen egoya hitap etmek. İnsanlar bu aşamada kendilerini daha fazla özgüven ve mutluluk sahibi hissedeceklerdir.

Marka sadakati yaratma konusunda tecrübeli bir şirket olan Cult Branding markasının kurucu ortağı ve The Power of Cult Branding kitabının yazarı Bj Bueno'ya göre piramidin en üst basamağındaki kendini gerçekleştirme ihtiyacına gönderme yapmak Marka Sadakati oluşturmanın en iyi yolu. Çünkü üst basamaklardaki ihtiyaçlar daha çok kişinin geleceği ile ilgili ve yaşam standardı diye anlandırılan kısım.

Sizce yanılıyor muyum? Olabilir. O zaman bir Apple telefonu 36 ay taksit ile değerinin 2 katına satın alan insanları, Starbucks'ta chek in yapan insanların katlandığı maliyetleri, patronların neden Mercedes kullandığını bana siz anlatın. Başarılı ürünler bir tüketici kitlesi oluşturur. Apple kullanan insanlar ve Android kullanan insanlar olarak ikiye ayrıldık. Mercedes binenler var, Volkswagen kullananlar, Volvocular... Şehirdeki bir çok mekana rağmen her akşam aynı mekanda vakit geçirenler var. Başarılı ürün ve hizmetler kendi kitlelerini oluşturuyor. Kendi kitlelerini oluşturdukları için başarılılar.

Marka Sadakatinin Aşamaları

Müşteri sadakati alıcılar üzerinde yapılan araştırmalar sonucu dört farklı aşama olarak incelenmiş.

Bilişsel Sadakat

Burada müşteri hala bilinçli. Sadakatin en düşük olduğu seviye bu nokta. Siz, ürün ya hizmetleriniz hakkında bilgi sahibi ve fiyatlarınızı biliyor. Daha önce sizden alışveriş yapmış ve memnun kalmış. Bu aşamada alıcı bilinçli bir şekilde sizi tercih ediyor. Birçok işletmenin sahip olduğu müşteri kitlesi bu sınıfta.

Duygusal Sadakat

Bu aşamada müşteri memnun. Size ve markanıza karşı olumlu bir tavır geliştirmiş. Muhtemelen sizi konu açıldığında tavsiye ediyor. Bir önceki Bilişsel Sadakat aşamasının alışverişi tamamlamış hali diyebiliriz.

Eğilimsel Sadakat

Üçüncü aşamada, alıcı sizinle gerçekleştirdiği alışverişten memnun ve sizden tekrar alışveriş yapma konusunda kararlıdır. Ürününüze ihtiyaç duyduğunda ya da ihtiyacı olan birini bulduğunda, sizi ve markanızı anlatıyor, markanızın olumlu bir temsilcisi gibi çalışıyordur.

Eylemsel Sadakat

Bu aşama sadakatin en güçlü olduğu aşamadır. Alıcı, her koşulda sizden ürün almaya devam etme konusunda kararlıdır. Bu aşamada artık hata yapma krediniz bile vardır. Müşterileriniz sizleri belli bir noktaya kadar da idare edecektir. Bu aşamada bir alıcı markanızı ve yeniliklerinizi sürekli takip edecek ve bunlara olumlu tepkiler verecektir.

Sonuç

Markanızın sadık müşteri sayısını attırmak için, müşterilerinizin zihninde doğru bir marka konumlandırması yapmanız gerekmektedir. Doğru bir markalandırma çalışması size şimdi ve gelecekte karlılık olarak geri dönecektir. Önemli olan bu tip çalışmayı düzenli hale getirmek ve devamlılık hissini yaratmaktır. Emin olun büyük markalar büyük olmaya karar verdikleri için büyükler. Sizde doğru bir marka konumlandırma çalışması ile hem mevcut müşterilerinizden sadakat kazanabilir hem de yeni müşteriler kazanma konusunda kendinize ve işinize yatırım yapabilirsiniz. Sadık müşterilere sahip markalar sadece ürün satmazlar. Onlar ürünün müşterisi olmanın ayrıcalığını da satarlar. İyi bir ürün satıyor olmanız, bu ürünü ucuz satıyor olmanız size bir müşteri sadakati kazandırmaz. Sizin müşterileriniz kendilerini sizin müşteriniz olmayanlardan farklı görüyor ise, markanız onlara bir ayrıcalık tanıyor ise o zaman iş duygusallaşır ve sadakat başlar.